Aprecjacja waluty – na czym polega?

Od pewnego czasu w mediach pojawia się coraz więcej informacji na temat osłabienia naszej waluty, jaką jest polski złoty. Zmagamy się także z wysoką inflacją, a kolejne podwyżki stóp procentowych nie pozostają bez wpływu na nasze portfele. W tej sytuacji zdecydowanie warto dowiedzieć się, czym jest aprecjacja waluty.

Na czym polega aprecjacja waluty?

Aprecjacja oznacza wzrost wartości towaru lub dobra. Pojęcie to najczęściej używane jest w kontekście wzrostu wartości waluty krajowej względem waluty zagranicznej. Innymi słowy, aprecjacja waluty to wzrost siły nabywczej pieniądza w stosunku do walut zagranicznych. Dla przeciętnego konsumenta jest to zjawisko pozytywne. Jako dobry przykład może tutaj posłużyć para walutowa EUR/PLN. Jeśli początkowo kurs euro wynosi 4,85 PLN, a następnie spadnie do 4,35 PLN, możemy mówić właśnie o aprecjacji. Wzrasta bowiem siła nabywcza złotówki – za tę samą kwotę można kupić więcej euro.

Jakie są przyczyny aprecjacji waluty?

Istnieje wiele czynników, które mogą przyczynić się do aprecjacji waluty. Wśród najczęściej występujących wymienić można:

• wzrost stóp procentowych – podnoszenie stóp procentowych jest jednym ze sposobów na umacnianie waluty. Działanie takie z reguły skuteczne, ponieważ sprawia, że oszczędzanie w danej walucie staje się bardziej atrakcyjne. Inwestorzy mogą liczyć na większe bezpieczeństwo inwestycji, a także na większe stopy zwrotu. Należy jednak pamiętać, że podnoszenie stóp procentowych nie zawsze w istotny sposób przekłada się na wzmocnienie wartości waluty, co doskonale widać na przykładzie polskiego złotego,
• obniżenie inflacji – podobnie jak wzrost stóp procentowych, może przyczynić się do aprecjacji, czyli podwyższenia wartości waluty. Jak wiadomo, wysoka inflacja jest zjawiskiem, które ma wiele negatywnych skutków, również w odniesieniu do wartości waluty względem walut zagranicznych. W tym przypadku pod uwagę należy wziąć tempo wzrostu (lub spadku inflacji) względem innych krajów. Jeśli na przykład inflacja w kraju A rośnie wolniej lub jest niższa, niż w kraju B, można liczyć na to, że produkty z kraju A będą bardziej konkurencyjne cenowo,
• wzrost gospodarczy – tempo wzrostu gospodarczego w istotny sposób przekłada się na zwiększenie siły nabywczej pieniądza względem walut zagranicznych. Jednocześnie rozwinięte gospodarki budzą większe zaufanie inwestorów,
• działania banków centralnych – jednym z najważniejszych narzędzi, jakimi dysponuje bank centralny, jest możliwość podwyższania lub obniżania stóp procentowych oraz bezpośrednie interwencje na rynku walutowym. Banki centralne mogą stosować także inne narzędzia, jak na przykład: komunikacja z rynkiem za pośrednictwem wystąpień i publikacji, kupno-sprzedaż papierów wartościowych, czy zmiana poziomu rezerwy obowiązkowej.

Czynników wpływających na wahania wartości waluty, m.in. na aprecjację czy deprecjację, jest wiele. Warto zwrócić uwagę również na takie elementy, jak napływ obcych walut do gospodarki, migracje ludności, czynniki sezonowe, sprzedaż czy zakup aktywów w danej walucie, a nawet spekulacje inwestorów.

Aprecjacja waluty – skutki

Warto zastanowić się również nad tym, w jaki sposób zjawisko aprecjacji wpływa na gospodarkę. Wśród najważniejszych skutków aprecjacji wymienić należy przede wszystkim droższy eksport i tańszy import. O ile zjawisko aprecjacji uznawane jest za pozytywne, o tyle nie jest ono pozbawione skutków negatywnych. Mowa tu właśnie o droższym eksporcie – z reguły bowiem aprecjacja waluty prowadzi do osłabienia cenowej konkurencyjności eksportu, a niekiedy także do wzrostu kosztów pracy w relacji do kosztów pracy za granicą. Należy jednak pamiętać, że na wszystkie te zjawiska wpływa wiele różnych czynników i powinny one być rozpatrywane na różne sposoby.

Aprecjacja i rewaluacja – najważniejsze różnice

Oprócz pojęcia aprecjacji, często można spotkać się także z pojęciem rewaluacji. Różnica pomiędzy tymi zjawiskami dotyczy przede wszystkim tego, jakie czynniki doprowadzają do ich zaistnienia. Aprecjacja waluty jest bowiem zjawiskiem naturalnym, zachodzącym na skutek procesów rynkowych i gospodarczych, natomiast rewaluacja polega na sztucznym umacnianiu waluty przez rząd. Zjawisko rewaluacji jest obecnie rzadko spotykane, ponieważ zdecydowanie nie spotyka się ono z dobrymi reakcjami, także ze strony rynków zagranicznych.

Aprecjacja waluty – podsumowanie

Wiesz już, czym jest aprecjacja waluty – na czym polega to zjawisko, jakie są jego przyczyny, a także najważniejsze skutki. Z pewnością pojęcie to warto znać w dzisiejszych czasach, kiedy mamy do czynienia z inflacją i z podnoszeniem stóp procentowych.